१५ मे २०१२

लग्नातील गाणी




सोनानी कुदाई रुपानं दांड, रुपानं दांड
खंदानी खंदा (गावाचे नाव) नी खाण, (गावाचे नाव)नी खाण
(गावाचे नाव)नी खाणनी रेवायी माटी, रेवायी माटी
ती माटी ती माटी तमाणे भरा, तमाणे भरा
तमाणे भरा रुमाले झाका, रुमाले झाका
वाजत गाजत कुमार घरी, कुमार घरी
कुमार भाऊ तु दामेंडा घडी, दामेंडा घडी
घरधनी जागाडे मायन्या बहिणी, मायन्या बहिणी
मायन्या बहिणी तुम्ही रांधाले इंगा, रांधाले इंगा
आणानी आणानी गंग्यानं पाणी, गंग्यानं पाणी
कणीक भिजील्या डाबान्या वाणी, डाबान्या वाणी
लोयाच भरील्या निंबुन्या फोडी, निंबुन्या फोडी
खिरच रांधिली कापुरना डेरा, कापुरना डेरा
भातच रांधिला मोगरान्या कया, मोगरान्या कया

पापड तयिला पुनीना चांद, पुनीना चांद
कुल्लाया तयिल्या सुर्याला तेज
बोंडेच काढीले मखमली गेंद, मखमली गेंद
शिय्याच वयल्या आसमानना तारा, आसमानना तारा
लाडुच बांधीला रामना चेंडु, रामना चेंडु
जेवाडा जेवाडा नवरदेवनं गोत, नवरदेवनं गोत
नवरदेवना गोतनी भुकमोड झायी, भुकमोड झायी
नवरीना बाप तो वाण्याघर जायी, वाण्याघर जायी
शेरभर आटा तो मोजीवं लयी, मोजीवं लयी
त्याबीवं आटानी चुटपुट झायी, चुटपुट झायी
बलावा बलावा गावना न्हायी, गावना न्हायी
भलाया पाटीलनी भलायी कयी, भलायी कयी
नवरदेवना बापनी हेटुयी झायी, हेटुयी झायी.

शब्दार्थ:
कुदाई  : कुदळ
तमाणे : ताम्हन
माटी : माती
कुमार : कुंभार
दामेंडा : मडके
हेटुयी : फजिती



नवरदेव नवरी गं कशा न्हाती
तेच पानी गं बने जाती
तेच पानी गं मोर पेती
तठून मोर गं उधळीला
आंबा चाफ्यावर बसविला
आंबा चाफ्याचा हिरवा काचा
काय सांगस रे सगा भाचा
कंठी मिरविली चारी दिवसा
आंग मरदिलं हयदिचं
गया वेढिला पोयताचा
मनगट वेढिला काकणाचा
मरोठ भरीला कुंकवाचा
कपाय वेढिलं बांशीगाचं
कोरे घातली काजळाची
ओठ रंगीला नागीणीचा

शब्दार्थ :
मरदिलं = चोळणे
मरोठ = भांग, मांग, सिंदूर लावण्याची जागा
नागीणीचा = विड्याचे पान


नवरा नवरी लक्ष्माबाई
नवरी गयी तिना मामांना गायी
मामाजी मामाजी आंदण कायी
दिसू वं भाच्याबाई कपिल्या गायी
कपिल्या गायनी धांड्यानी जोडी
धांड्यानी जोडीवर रंगीत गाडी
रंगीत गाडीवर पलंग-पेढी
पलंग-पेढीवर हंडा नी गुंडा
हंडा नी गुंडावर चरी ना परी
चरी नी परी वर समया चारी
इतलं लिशी वं परघर जाशी
आयबाना जीवले झया लावशी
सासरा म्हणे सून माले भागनी झायी
तांदुय पेरत देव्हारे येई
सासू म्हणे सून माले भागनी झायी
सोनाना पाऊल मन घर येई
शब्दार्थ :
चरी = कांस्याचे मोठे तांबे



तुळशीच्या लग्नानंतर पुन्हा लग्नसराई सुरु झाली असेल खान्देशात.
माझ्या लहानपणी, हिंदी सिनेमाच्या गाण्यांवर लग्नाची गाणी जुळवायची खुप क्रेज होती. त्यावेळचेच हे एक गाणे आठवतेय. एकत्र कुटुंब पद्धती, त्यात लग्नाच्या तारखेच्या ८-१० दिवसांपासुन घरात पाव्हण्या-रावळ्यांचा राबता सुरु व्हायचा. करवल्यांना खास आमंत्रण देउन बोलवले जायचे किंवा भाऊ स्वतः घ्यायला जायचे.. दिवसभर गव्हाची रास पाखडणे, निवडणे, हळद फोडणे ही कामे झाली की रात्री चांदण्यांच्या प्रकाशात अंगणात सर्वांनी बसायचे. सगळ्या मुली,वयस्कर बायका बरोबर बसत. अशातच एकेकीला गाण्याचा आग्रह होत असे. एकीने सूर लावला की बाकीच्या तिला साथ द्यायच्या. मग एकमेकींच्या म्हणजे, नणंदांच्या, मामीच्या, वहीनीच्या उखाळ्या पाखाळ्या त्या गाण्यातुन काढायच्या. वहीनी पण हसुन दाद द्यायची त्यावेळेस.  मग एखादी नणंद उठायची .. नाचत नाचत भावजईच्या पुढे चुटक्या वाजवत गाणे म्हणायची," वारभर कपडा माले देशी ते सांगाले व्हतं वं सांगाले व्हतं" असं काहीसं एक गाणं होतं.
वडीलधारी मंडळी झोपाळ्यावर बसुन गंमत बघायची. तर नवरा मुलगा...मुद्दाम तिथे चक्कर मारत असे. मग कानावर पडलेल्या ओळींनी स्वतःशीच हसत असत. (इथे नवरी मुलगी असेल तर लाजेने चुर्र होई. मग कधी कधी गाण्यात्,'तुले सासरे जानं पडी... वै." सांगत ...तेव्हा नवरी, नवरीच्या आईच्या डोळ्यात पाणी येइ. )

ओ फिरकीवाली, तु कल फिर आना
नही फिर जाना, तु अपनी मकानसे
बने की शादी है बडी धुमधामसे

चैन तुम तो पेहनो बनाजी
पेहननेवाले है नाराज खुशी
बना के मन में ठुशी
तु अपनी मकान से....
बने की शादी है बडी..

घडियाल तुम तो ओ पहनो बनाजी
पेहननेवाले है नाराज खुशी
बना के मन मे ठुशी
तु अपनी मकान से...
बने की शादी है बडी धुमधाम से



कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा